I nu va plü lönch e lura possa festagiar fingià mia 50avla Festa naziunala. Uschè cha ün pa experienza n’haja cun tradiziuns dals prüms avuost, cun fös e raketas ed impustüt cun blera musica. E che s’ha müdà dürant tuot quists ons? Vairamaing bod nüglia. Tuot es listess e l’istorgia as repetta bod minch’on da nouv. E cul temp s’odiescha quista rutina. Però scha üna jada nun è’la plü, schi manca listess qualchosa. Sco per exaimpel l’on passà, cur cha la pandemia dal coronavirus ha impedi la gronda Festa naziunala. E quist on? Adonta cha tscherts cumüns desistan sün tschertas festivitats – o boicoteschna simplamaing la festa e nu vöglian plü esser Svizzers? – para d’esser tuornada in tscherts lös la normalità. Ma che es insomma normal als prüms avuost? Da tour part ad ün brunch sün alp, da mangiar saira ün bun tschiainder, dar marchar culla musica tras cumün o dad arder ils daints cun impizzar üna raketa?

Als 1. avuost nu fetsch eu pel solit gronds experimaints. Paress cha sun in quist reguard plütost lugurus e tradiziunal. Eu nu douvr la folclora ed ils gronds discuors, sun però pel solit da la partida cur chi va per sunar culla musica l’imna svizra. Quai capitarà eir quist on darcheu, scha l’ora nu fa ün strich tras il quint. Perche, scha poss dir qualchosa cun mi’experienza da bod 50 jadas 1. avuost, es cha la plövgia tocca pro las tradiziuns da la Festa naziunala bod sco la bindera svizra ed il lampiun cotschen. Eir quista jada nu pari da restar süt ed ils respunsabels dals brunchs sün alp fan letta da preparar ün alternativa in stalla. Però vairmaing nu lessa esser profet da l’ora, dimpersè simplamaing giavüschar üna bella festa dals prüms avuost. E scha la populaziun da quels cumüns chi nu festagian quist on ils prüms avuost, han listess vöglia, es quist il mumaint da visitar ils cumüns vaschins e da verer co cha quels festagian la gronda festa. E lura badarana, cha la decisiun da nu festagiar quist on ils prüms avuost causa corona, es be üna s-chüsa marscha. 

Text: Nicolo Bass