Passa 30 ans haun publicho Anita Gordon barmöra e Giorgia Gut, tuottas duos oriundas da Schlarigna, il föglin da Silvaplauna. Quel es gnieu creo oriundamaing per partecipantas e partecipants da cuors da rumauntsch puter chi giavüschaivan dad avair dapü lectüra in puter. In seguit haun ils lectuors survgnieu mincha mais ün föglin scrit culla maschina da scriver in lingua putera cun temas fich varios per exaimpel da la natüra, da l’istorgia, da la tecnica e dafatta poesias, recettas e ponderaziuns persunelas da l’autura Anita Gordon. Ella d’eira tuot ils ans respunsabla pel cuntgnieu redacziunel, Giorgia Gut invezza mettaiva in pagina ils texts e pisseraiva pel layout. Ils föglins gnivan tramiss gratuitamaing als abitants da Silvaplauna e per üna pitschna contribuziun in divers chantuns da la Svizra ed eir a l’ester. L’ultim quintaiva il föglin passa 200 abunents d’utrò. Cul sustegn da la vschinauncha da Silvaplauna chi surpigliaiva ils cuosts per las fotocopchas, la contabilited ed üna part da la spediziun, ho il föglin chatto sia via dapü cu 30 ans a l’inlungia in bgeras differentas stüvas rumauntschas.

Giavüscho da chürer il puter
In november 2019 es il föglin da Silvaplauna cumparieu l’ultima vouta. Causa motivs da sandet dad Anita Gordon e melavita cha nu s’ho chatto üngüna successiun, es l’era dal föglin ida a fin. Üngün nun ho vuglieu surpiglier la redacziun dal föglin, cha Anita Gordon e Giorgia Gut vaivan fat düraunt trais decennis cun grand plaschair e premura. La vusch rumauntscha da Silvaplauna es uschè dvanteda müta. In favrer 2020 es Anita Gordon gnida spendreda da la malatia ed üna granda raspeda funebra ho accumpagno l’urna da la trapasseda i’l sunteri da Silvaplauna. Insembel cun Giorgia Gut vaiva Anita Gordon auncha giavüscho als lectuors ill’ultima ediziun dal föglin in november 2019, «da chürer il puter, la melodia da nossa cuntredgia cun sia glüsch, las muntagnas, ils gods e’ls lejs, cul vent indispensabel e’ls clings rumauntschs.»

Retrer tar la vschinauncha
Uossa es cumparieu ün cudesch chi cuntegna tuot ils 365 föglins chi sun gnieus publichos düraunt passa 30 ans. Quist cudaschun es gnieu fat da Nico Caprez, l’abiedi dad Anita Gordon barmöra. «La motivaziun d’eira da pudair realiser qualchosa chi do la pussibilted da mantgnair la lavur da 30 ans e preserver il rumauntsch puter», quinta Nico Caprez ill’intervista culla Posta Ladin (leger intervista). Impü vulaiva’l fer qualchosa in algordanza a sia nona chi s’ho ingascheda bgers ans pel rumauntsch puter. Scu cha Franziska Giovanoli da la vschinauncha da Silvaplauna ho infurmo, ho la vschinauncha sustgnieu e finanzio il cudesch per grazcha fich per tuot que cha Anita Gordin e Giorgia Gut hegian fat a favur la la lingua rumauntscha. Cha cun quist’ouvra vöglia la vschinauncha eir sustegner il rumauntsch puter. Eir ad ella displescha, cha la vschinauncha nun hegia chatto üngüna successiun pels föglins da Silvaplauna. Il cudesch chi’d es gnieu realiso in üna pitschna ediziun insembel culla chesa editura Gammeter Media SA a San Murezzen as po retrer tar la vschinauncha da Silvaplauna.

Text: Nicolo Bass