La Confederaziun sustegna progets d’energia solara illas muntognas cun fin 60 pertschient dals cuosts da realisaziun. Quist’acziun federala düra fin dal 2025 respectivamaing fin pro’l volumen da producziun da duos uras terawatt. Eir il chantun Grischun prevezza culla ledscha d’energia da promouver indrizs fotovoltaics. Quists fats han miss in movimaint eir l’Engiadina Bassa. La fin d’eivna passada ha lantschà Not Carl ün gruppa da Facebook cun nom «Pro Fotovoltaica Engiadina» cul böt d’infuormar e sensibilisar la populaziun per ün proget fotovoltaic a Sur Bos-cha a Scuol, directamaing suot il Piz Champatsch. Fin in marcurdi a mezdi vaiva quista gruppa fingià 330 amias ed amis. Sco cha Not Carl respuonda sün dumonda, saja’l persvas dal lö per ün grond proget fotovoltaic, impustüt eir causa chi’s pudess trar a nüz l’infrastructura e las lingias existentas da l’Energia Engiadina a Jonvrai. «Il lö es ideal», disch l’iniziant Not Carl ed agiundscha, «uossa stuvain reagir, i fa prescha.» Culla gruppa da Facebook voul el rinforzar e sustgnair la politica e las cumischiuns correspundentas per perseguitar il proget per daplü energia regenerabla. 

Entradas pel cumün

Not Carl es president da la Gruppa d’interess dals cumüns concessiunaris grischuns ed el rapreschainta ils cumüns concessiunaris d’Engiadina i’l cussagl administrativ da las Ouvras Electricas Engiadina SA (OEE). El s’occupa fingià plü lönch da la tematica ed ha tematisà progets solars in Engiadina Bassa fingià in oters artichels ed in chartas da lectur correspundentas. El es persvas cha a Sur Bos-cha a Scuol exista il potenzial per ün proget d’almain 50 uras gigawatt energia solara regenerabla. «Ün simil proget maness eir entradas al cumün, sumgliaintas culs fits d’aua», declera’l e suottastricha ils avantags da pudair prodüer la forza regenerabla eir d’inviern cur chi manca in oters lös las pussibiltats correspundentas. Cha uschè pudess l’Engiadina Bassa spordscher üna buna part per evitar la mancanza d’energia. «Perquai vala la paina da cuntinuar la discussiun», disch Not Carl. 

Üna prüma discussiun ha gnü lö in gövgia passada a Scuol. Preschaints d’eiran rapreschantants dal cumün da Scuol, dal cumün da vaschins sco possessur dal terrain, da las Pendicularas Scuol e da differents partenaris pussibels per realisar ün simil proget. In quist’occasiun ha preschantà Heinz Gross da las OEE üna proposta per realisar il proget. Eir Not Carl sustegna quist’idea da las OEE. El fa però eir valair, cha eir oters partenaris potenzials hajan fingià muossà interess da collavurar e realisar simlas ideas a Scuol, per exaimpel las Ouvras industrialas da Basel (IWB).

Energia netta e locala

Ün partenari pussibel es eir l’Energia Engiadina (EE). Perquai es eir il directer Claudio à Porta stat preschaint a la sezzüda correspundenta in gövgia passada a Scuol. El vezza differents avantags dün simil proget: «Il lö es predestinà e l’infastructura neccesaria a Salaniva es in vicinanza», quinta’l dals avantags invers oters progets ed agiundscha, «il proget a Sur Bos-cha pudess gnir realisà sainza grond’intervenziun illa natüra.» Claudio à Porta discuorra d’ün proget exemplaric per daplü energia netta e locala. Cha l’idea saja fich buna ed interessanta e maness raps e nouvas plazzas da lavur illa regiun. Perquai racumanda’l da cuntinuar cul proget e sclerir ils detagls. 

Perseguitar il proget

Persvasa da l’idea es eir Aita Zanetti chi presidiescha la cumischiun d’energia dal cumün da Scuol e chi surpiglia als 1. schner la carica da capo cumünal. «I füss important da pudair perseguitar il proget culla premura toccanta», respuonda Aita Zanetti sün dumonda ed ella suottastricha eir chi fetscha prescha per pudair profitar da las cundiziuns federalas. Cha’l prüm stopchan uossa gnir infuormats ils pertocs, sajan quai ils paurs chi fan adöver dal pas-ch ed ils vaschins da Scuol sco possessurs dal terrain. 

Als 15 november vegnan confruntadas las vaschinas ed ils vaschins da Scuol culla tematica. In occasiun d’üna radunanza dal cumün da vaschins vain trattada la dumonda da princip per implants fotovoltaics sün sur Bos-cha a Scuol. Quista decisiun da princip dess pussibiltar da cuntinuar cullas ideas e cullas trattativas in merit. 

Fingià tut cogniziun da las ideas solaras han eir las associaziuns da l’ambiaint. Sco cha Beat Deplazes, president dal WWF Grischun, ha dit in mardi saira invers ils Regionaljournal, nu saja’l uschè inchantà dals progets per gronds indrizs da fotovoltaica in muntogna. Però cha’l WWF nu saja strictamaing cunter simils progets, scha quels vegnan realisats in territoris chi nu sajan protets causa la biodiversità. 

Text: Nicolo Bass